📘 PHẦN 1: NHẬP MÔN PHP

🎯 Mục tiêu tổng quát

Hiểu được khái niệm cơ bản về PHP và cách PHP hoạt động với web
Nắm vững cú pháp PHP, biến, hàm và cấu trúc điều khiển
Biết cách kết hợp PHP với HTML để tạo trang web động
Xây dựng được ứng dụng web đơn giản với PHP

🧑‍🏫 Bài 1: Giới thiệu PHP

PHP là gì?

PHP (PHP: Hypertext Preprocessor) là ngôn ngữ lập trình kịch bản phía server
Được thiết kế dành riêng cho phát triển web
Mã PHP được thực thi trên server và kết quả được trả về client dưới dạng HTML
Có thể nhúng PHP vào trong HTML

File PHP đầu tiên

php

<!DOCTYPE html>
<html>
<head>
    <title>Trang PHP đầu tiên</title>
</head>
<body>
    <h1>Hello PHP</h1>
    
    <?php
        // Đây là comment một dòng
        
        /* Đây là comment
        nhiều dòng */
        
        echo "Hello, World!";
        
        // In ra với thông tin
        echo "<p>Hôm nay là " . date("d/m/Y") . "</p>";
    ?>
</body>
</html>

Tạo file index.php và mở terminal chạy lệnh sau:

bash

php -S localhost:8000

Truy cập vào http://localhost:8000 để xem kết quả.

Cú pháp PHP cơ bản

PHP bắt đầu với <?php và kết thúc với ?>
Mỗi câu lệnh kết thúc bằng dấu chấm phẩy (😉
PHP phân biệt chữ hoa và chữ thường trong tên biến
Có thể nhúng nhiều block PHP trong một trang HTML

🧑‍🏫 Bài 2: Biến và kiểu dữ liệu trong PHP

Biến trong PHP

Biến bắt đầu với ký tự $
Tên biến phải bắt đầu bằng một chữ cái hoặc dấu gạch dưới
Tên biến không được bắt đầu bằng số
PHP là ngôn ngữ có kiểu dữ liệu động (không cần khai báo kiểu)

php

<?php
    // Khai báo và gán giá trị cho biến
    $name = "Nguyễn Văn A";
    $age = 25;
    $isStudent = true;
    
    // In ra giá trị biến
    echo "Tên: " . $name . "<br>";
    echo "Tuổi: " . $age . "<br>";
    echo "Là sinh viên: " . ($isStudent ? "Có" : "Không");
?>

Kiểu dữ liệu cơ bản

php

<?php
    // Kiểu chuỗi (String)
    $str = "Hello PHP";
    echo gettype($str) . ": " . $str . "<br>";
    
    // Kiểu số nguyên (Integer)
    $int = 42;
    echo gettype($int) . ": " . $int . "<br>";
    
    // Kiểu số thực (Float/Double)
    $float = 3.14;
    echo gettype($float) . ": " . $float . "<br>";
    
    // Kiểu boolean
    $bool = true;
    echo gettype($bool) . ": " . ($bool ? "true" : "false") . "<br>";
    
    // Kiểu null
    $null = null;
    echo gettype($null) . ": null<br>";
    
    // Kiểm tra kiểu dữ liệu
    var_dump($str);
    echo "<br>";
    var_dump($int);
    echo "<br>";
    var_dump($bool);
?>

Hằng số

php

<?php
    // Định nghĩa hằng
    define("PI", 3.14159);
    define("APP_NAME", "My PHP Application");
    define("DEBUG_MODE", true);
    
    // Sử dụng hằng
    echo "PI = " . PI . "<br>";
    echo "Tên ứng dụng: " . APP_NAME . "<br>";
    
    // Hằng số từ PHP 7.0
    const DATABASE = "mysql";
    const DB_HOST = "localhost";
    
    echo "Database: " . DATABASE;
?>

🧑‍🏫 Bài 3: Toán tử và cấu trúc điều khiển

Các toán tử trong PHP

php

<?php
    // Toán tử số học
    $a = 10;
    $b = 3;
    echo "Cộng: " . ($a + $b) . "<br>";        // 13
    echo "Trừ: " . ($a - $b) . "<br>";         // 7
    echo "Nhân: " . ($a * $b) . "<br>";        // 30
    echo "Chia: " . ($a / $b) . "<br>";        // 3.3333...
    echo "Chia lấy dư: " . ($a % $b) . "<br>"; // 1
    echo "Lũy thừa: " . ($a ** $b) . "<br>";   // 10^3 = 1000
    
    // Toán tử gán
    $x = 5;
    $x += 3;  // $x = $x + 3
    echo "x = " . $x . "<br>";  // 8
    
    // Toán tử so sánh
    $p = 5;
    $q = "5";
    echo "p == q: " . ($p == $q ? "true" : "false") . "<br>";   // true (so sánh giá trị)
    echo "p === q: " . ($p === $q ? "true" : "false") . "<br>"; // false (so sánh giá trị và kiểu)
    
    // Toán tử tăng/giảm
    $i = 5;
    echo "i++ = " . $i++ . "<br>"; // 5 (dùng rồi mới tăng)
    echo "i = " . $i . "<br>";     // 6
    echo "++i = " . ++$i . "<br>"; // 7 (tăng trước rồi mới dùng)
    
    // Toán tử chuỗi
    $firstName = "Nguyễn";
    $lastName = "Văn A";
    $fullName = $firstName . " " . $lastName;
    echo "Họ tên: " . $fullName;
?>

Cấu trúc điều kiện

php

<?php
    $score = 75;
    
    // Câu lệnh if-else
    if ($score >= 90) {
        echo "Xuất sắc";
    } elseif ($score >= 80) {
        echo "Giỏi";
    } elseif ($score >= 70) {
        echo "Khá";
    } elseif ($score >= 60) {
        echo "Trung bình";
    } else {
        echo "Yếu";
    }
    echo "<br>";
    
    // Cú pháp viết tắt if-else
    echo ($score >= 60) ? "Đạt" : "Không đạt";
    echo "<br>";
    
    // Switch-case
    $day = 3;
    switch ($day) {
        case 1:
            echo "Chủ nhật";
            break;
        case 2:
            echo "Thứ hai";
            break;
        case 3:
            echo "Thứ ba";
            break;
        case 4:
            echo "Thứ tư";
            break;
        case 5:
            echo "Thứ năm";
            break;
        case 6:
            echo "Thứ sáu";
            break;
        case 7:
            echo "Thứ bảy";
            break;
        default:
            echo "Ngày không hợp lệ";
    }
?>

Vòng lặp

php

<?php
    // Vòng lặp for
    echo "<h3>Vòng lặp for</h3>";
    echo "<ul>";
    for ($i = 1; $i <= 5; $i++) {
        echo "<li>Item $i</li>";
    }
    echo "</ul>";
    
    // Vòng lặp while
    echo "<h3>Vòng lặp while</h3>";
    $count = 1;
    echo "<ul>";
    while ($count <= 5) {
        echo "<li>Count: $count</li>";
        $count++;
    }
    echo "</ul>";
    
    // Vòng lặp do-while
    echo "<h3>Vòng lặp do-while</h3>";
    $num = 1;
    echo "<ul>";
    do {
        echo "<li>Number: $num</li>";
        $num++;
    } while ($num <= 5);
    echo "</ul>";
    
    // Lệnh break và continue
    echo "<h3>Break và Continue</h3>";
    echo "<p>Các số lẻ từ 1-10:</p>";
    for ($i = 1; $i <= 10; $i++) {
        if ($i % 2 == 0) {
            continue; // Bỏ qua số chẵn
        }
        echo "$i ";
        
        if ($i == 7) {
            break; // Dừng khi gặp số 7
        }
    }
?>

🧑‍🏫 Bài 4: Hàm và Array trong PHP

Hàm trong PHP

php

<?php
    // Hàm không có tham số
    function sayHello() {
        echo "Hello from PHP function! <br>";
    }
    
    // Gọi hàm
    sayHello();
    
    // Hàm có tham số
    function greet($name) {
        echo "Xin chào, $name! <br>";
    }
    
    greet("Nguyễn Văn A");
    
    // Hàm với tham số mặc định
    function calculateTotal($price, $taxRate = 0.1) {
        $tax = $price * $taxRate;
        $total = $price + $tax;
        return $total;
    }
    
    $amount = calculateTotal(100);  // Sử dụng tax rate mặc định
    echo "Tổng: $amount <br>";
    
    $amount2 = calculateTotal(100, 0.05);  // Chỉ định tax rate
    echo "Tổng với thuế 5%: $amount2 <br>";
    
    // Hàm với nhiều giá trị trả về (sử dụng array)
    function getMinMax($numbers) {
        return [
            'min' => min($numbers),
            'max' => max($numbers)
        ];
    }
    
    $result = getMinMax([10, 5, 8, 20, 3]);
    echo "Min: " . $result['min'] . ", Max: " . $result['max'] . "<br>";
?>

Array trong PHP

php

<?php
    // Mảng số nguyên (indexed array)
    $numbers = [1, 2, 3, 4, 5];
    // hoặc: $numbers = array(1, 2, 3, 4, 5);
    
    echo "Phần tử thứ 3: " . $numbers[2] . "<br>"; // Index bắt đầu từ 0
    
    // Duyệt mảng với for
    echo "Duyệt mảng với for: ";
    for ($i = 0; $i < count($numbers); $i++) {
        echo $numbers[$i] . " ";
    }
    echo "<br>";
    
    // Duyệt mảng với foreach
    echo "Duyệt mảng với foreach: ";
    foreach ($numbers as $value) {
        echo $value . " ";
    }
    echo "<br>";
    
    // Mảng kết hợp (associative array)
    $student = [
        'name' => 'Nguyễn Văn A',
        'age' => 20,
        'major' => 'Computer Science',
        'gpa' => 3.8
    ];
    
    echo "Tên sinh viên: " . $student['name'] . "<br>";
    echo "Chuyên ngành: " . $student['major'] . "<br>";
    
    // Duyệt mảng kết hợp
    echo "<h3>Thông tin sinh viên:</h3>";
    echo "<ul>";
    foreach ($student as $key => $value) {
        echo "<li>$key: $value</li>";
    }
    echo "</ul>";
    
    // Mảng đa chiều
    $students = [
        [
            'name' => 'Nguyễn Văn A',
            'age' => 20,
            'scores' => [85, 90, 78]
        ],
        [
            'name' => 'Trần Thị B',
            'age' => 21,
            'scores' => [92, 88, 95]
        ],
        [
            'name' => 'Lê Văn C',
            'age' => 22,
            'scores' => [75, 80, 82]
        ]
    ];
    
    // Truy cập mảng đa chiều
    echo "Sinh viên thứ 2: " . $students[1]['name'] . "<br>";
    echo "Điểm môn thứ 3 của sinh viên thứ 2: " . $students[1]['scores'][2] . "<br>";
    
    // Duyệt mảng đa chiều
    echo "<h3>Danh sách sinh viên:</h3>";
    foreach ($students as $student) {
        echo "<p><strong>" . $student['name'] . "</strong>, " . $student['age'] . " tuổi</p>";
        echo "<p>Điểm: ";
        foreach ($student['scores'] as $score) {
            echo $score . " ";
        }
        echo "</p>";
        echo "<hr>";
    }
    
    // Một số hàm xử lý mảng
    $fruits = ['apple', 'banana', 'orange', 'grape'];
    
    echo "Số phần tử: " . count($fruits) . "<br>";
    
    // Thêm phần tử vào mảng
    $fruits[] = 'mango';
    array_push($fruits, 'strawberry', 'kiwi');
    
    // Sắp xếp mảng
    sort($fruits);
    echo "Mảng sau khi sắp xếp: ";
    print_r($fruits);
    echo "<br>";
    
    // Đảo ngược mảng
    $reversed = array_reverse($fruits);
    echo "Mảng sau khi đảo ngược: ";
    print_r($reversed);
    echo "<br>";
    
    // Chuyển mảng thành chuỗi
    $fruitString = implode(", ", $fruits);
    echo "Chuỗi từ mảng: " . $fruitString . "<br>";
    
    // Chuyển chuỗi thành mảng
    $colors = "red,green,blue,yellow";
    $colorArray = explode(",", $colors);
    echo "Mảng từ chuỗi: ";
    print_r($colorArray);
?>

🧑‍🏫 Bài 5: PHP và HTML

Kết hợp PHP với HTML

php

<!DOCTYPE html>
<html>
<head>
    <title>PHP và HTML</title>
    <style>
        table {
            border-collapse: collapse;
            width: 100%;
        }
        th, td {
            border: 1px solid #ddd;
            padding: 8px;
            text-align: left;
        }
        th {
            background-color: #f2f2f2;
        }
        tr:nth-child(even) {
            background-color: #f9f9f9;
        }
    </style>
</head>
<body>
    <h1>Danh sách sản phẩm</h1>
    
    <?php
    // Dữ liệu sản phẩm (thường sẽ lấy từ database)
    $products = [
        [
            'id' => 1,
            'name' => 'Laptop Dell XPS 13',
            'price' => 1299.99,
            'stock' => 10
        ],
        [
            'id' => 2,
            'name' => 'iPhone 13 Pro',
            'price' => 999.99,
            'stock' => 15
        ],
        [
            'id' => 3,
            'name' => 'Samsung Galaxy S21',
            'price' => 799.99,
            'stock' => 8
        ],
        [
            'id' => 4,
            'name' => 'Apple MacBook Pro',
            'price' => 1499.99,
            'stock' => 5
        ],
    ];
    
    // Hiển thị dữ liệu trong bảng HTML
    if (count($products) > 0) {
        echo '<table>';
        echo '<tr><th>ID</th><th>Tên sản phẩm</th><th>Giá</th><th>Tồn kho</th><th>Trạng thái</th></tr>';
        
        foreach ($products as $product) {
            echo '<tr>';
            echo '<td>' . $product['id'] . '</td>';
            echo '<td>' . $product['name'] . '</td>';
            echo '<td>$' . number_format($product['price'], 2) . '</td>';
            echo '<td>' . $product['stock'] . '</td>';
            
            // Biểu thức điều kiện để hiển thị trạng thái
            if ($product['stock'] > 10) {
                echo '<td style="color: green;">Còn nhiều</td>';
            } elseif ($product['stock'] > 0) {
                echo '<td style="color: orange;">Sắp hết</td>';
            } else {
                echo '<td style="color: red;">Hết hàng</td>';
            }
            
            echo '</tr>';
        }
        
        echo '</table>';
    } else {
        echo '<p>Không có sản phẩm nào.</p>';
    }
    ?>
    
    <h2>Form thêm sản phẩm</h2>
    <form method="post" action="">
        <div>
            <label for="name">Tên sản phẩm:</label>
            <input type="text" id="name" name="name" required>
        </div>
        <div>
            <label for="price">Giá:</label>
            <input type="number" id="price" name="price" step="0.01" required>
        </div>
        <div>
            <label for="stock">Tồn kho:</label>
            <input type="number" id="stock" name="stock" required>
        </div>
        <div>
            <button type="submit">Thêm sản phẩm</button>
        </div>
    </form>
    
    <?php
    // Xử lý form khi submit
    if ($_SERVER["REQUEST_METHOD"] == "POST") {
        if (isset($_POST["name"]) && isset($_POST["price"]) && isset($_POST["stock"])) {
            $name = $_POST["name"];
            $price = $_POST["price"];
            $stock = $_POST["stock"];
            
            echo "<h3>Sản phẩm vừa thêm:</h3>";
            echo "<p>Tên: $name</p>";
            echo "<p>Giá: $price</p>";
            echo "<p>Tồn kho: $stock</p>";
            
            // Trong thực tế, tại đây sẽ thêm dữ liệu vào database
        }
    }
    ?>
</body>
</html>

Xử lý form với PHP

php

<!DOCTYPE html>
<html>
<head>
    <title>Xử lý Form với PHP</title>
    <style>
        .error { color: red; }
        .success { color: green; }
        form { margin-bottom: 20px; }
        label { display: block; margin-top: 10px; }
    </style>
</head>
<body>
    <h1>Đăng ký tài khoản</h1>
    
    <?php
    // Khởi tạo biến lỗi và biến lưu dữ liệu
    $nameErr = $emailErr = $passwordErr = "";
    $name = $email = $password = "";
    $formValid = true;
    
    // Kiểm tra xem form đã được submit chưa
    if ($_SERVER["REQUEST_METHOD"] == "POST") {
        // Kiểm tra và lấy giá trị tên
        if (empty($_POST["name"])) {
            $nameErr = "Họ tên không được để trống";
            $formValid = false;
        } else {
            $name = test_input($_POST["name"]);
            // Kiểm tra tên chỉ chứa chữ và khoảng trắng
            if (!preg_match("/^[a-zA-Z ]*$/", $name)) {
                $nameErr = "Họ tên chỉ được chứa chữ cái và khoảng trắng";
                $formValid = false;
            }
        }
        
        // Kiểm tra và lấy giá trị email
        if (empty($_POST["email"])) {
            $emailErr = "Email không được để trống";
            $formValid = false;
        } else {
            $email = test_input($_POST["email"]);
            // Kiểm tra định dạng email hợp lệ
            if (!filter_var($email, FILTER_VALIDATE_EMAIL)) {
                $emailErr = "Định dạng email không hợp lệ";
                $formValid = false;
            }
        }
        
        // Kiểm tra và lấy giá trị mật khẩu
        if (empty($_POST["password"])) {
            $passwordErr = "Mật khẩu không được để trống";
            $formValid = false;
        } else {
            $password = test_input($_POST["password"]);
            // Kiểm tra độ dài mật khẩu
            if (strlen($password) < 6) {
                $passwordErr = "Mật khẩu phải có ít nhất 6 ký tự";
                $formValid = false;
            }
        }
        
        // Nếu form hợp lệ, hiển thị thông tin
        if ($formValid) {
            echo '<div class="success">';
            echo '<h3>Đăng ký thành công!</h3>';
            echo '<p>Họ tên: ' . $name . '</p>';
            echo '<p>Email: ' . $email . '</p>';
            echo '</div>';
            
            // Trong thực tế, tại đây sẽ lưu dữ liệu vào database
        }
    }
    
    // Hàm xử lý và làm sạch dữ liệu đầu vào
    function test_input($data) {
        $data = trim($data);
        $data = stripslashes($data);
        $data = htmlspecialchars($data);
        return $data;
    }
    ?>
    
    <form method="post" action="<?php echo htmlspecialchars($_SERVER["PHP_SELF"]); ?>">
        <div>
            <label for="name">Họ tên:</label>
            <input type="text" id="name" name="name" value="<?php echo $name; ?>">
            <span class="error"><?php echo $nameErr; ?></span>
        </div>
        
        <div>
            <label for="email">Email:</label>
            <input type="text" id="email" name="email" value="<?php echo $email; ?>">
            <span class="error"><?php echo $emailErr; ?></span>
        </div>
        
        <div>
            <label for="password">Mật khẩu:</label>
            <input type="password" id="password" name="password">
            <span class="error"><?php echo $passwordErr; ?></span>
        </div>
        
        <div style="margin-top: 20px;">
            <input type="submit" value="Đăng ký">
        </div>
    </form>
</body>
</html>

🧪 BÀI TẬP LỚN CUỐI PHẦN: Tạo trang quản lý sản phẩm đơn giản

Mô tả bài toán

Xây dựng trang web đơn giản cho phép:

Hiển thị danh sách sản phẩm
Thêm sản phẩm mới
Tìm kiếm sản phẩm theo tên
Lọc sản phẩm theo giá

Yêu cầu

Tạo cấu trúc dữ liệu lưu trữ sản phẩm (mảng PHP)
Thiết kế giao diện hiển thị danh sách sản phẩm (bảng)
Tạo form thêm sản phẩm mới với các trường: tên, mô tả, giá, số lượng
Xây dựng chức năng tìm kiếm và lọc sản phẩm
Tổ chức code theo cấu trúc rõ ràng, dễ bảo trì

📘 PHẦN 1: NHẬP MÔN PHP ​

🎯 Mục tiêu tổng quát ​

🧑‍🏫 Bài 1: Giới thiệu PHP ​

PHP là gì? ​

File PHP đầu tiên ​

Cú pháp PHP cơ bản ​

🧑‍🏫 Bài 2: Biến và kiểu dữ liệu trong PHP ​

Biến trong PHP ​

Kiểu dữ liệu cơ bản ​

Hằng số ​

🧑‍🏫 Bài 3: Toán tử và cấu trúc điều khiển ​

Các toán tử trong PHP ​

Cấu trúc điều kiện ​

Vòng lặp ​

🧑‍🏫 Bài 4: Hàm và Array trong PHP ​

Hàm trong PHP ​

Array trong PHP ​

🧑‍🏫 Bài 5: PHP và HTML ​

Kết hợp PHP với HTML ​

Xử lý form với PHP ​

🧪 BÀI TẬP LỚN CUỐI PHẦN: Tạo trang quản lý sản phẩm đơn giản ​

Mô tả bài toán ​

Yêu cầu ​

📘 PHẦN 1: NHẬP MÔN PHP

🎯 Mục tiêu tổng quát

🧑‍🏫 Bài 1: Giới thiệu PHP

PHP là gì?

File PHP đầu tiên

Cú pháp PHP cơ bản

🧑‍🏫 Bài 2: Biến và kiểu dữ liệu trong PHP

Biến trong PHP

Kiểu dữ liệu cơ bản

Hằng số

🧑‍🏫 Bài 3: Toán tử và cấu trúc điều khiển

Các toán tử trong PHP

Cấu trúc điều kiện

Vòng lặp

🧑‍🏫 Bài 4: Hàm và Array trong PHP

Hàm trong PHP

Array trong PHP

🧑‍🏫 Bài 5: PHP và HTML

Kết hợp PHP với HTML

Xử lý form với PHP

🧪 BÀI TẬP LỚN CUỐI PHẦN: Tạo trang quản lý sản phẩm đơn giản

Mô tả bài toán

Yêu cầu